سونوگرافی فولیکول چیست؟ | نقش آن در بررسی ناباروری و تخمک‌گذاری

ناباروری یکی از دغدغه‌های رایج زوج‌ها در سنین باروری است. تشخیص دقیق زمان تخمک‌گذاری، بررسی عملکرد تخمدان‌ها و رشد فولیکول‌ها نقش کلیدی در درمان ناباروری دارد. یکی از مهم‌ترین روش‌های تصویربرداری برای ارزیابی این موارد، سونوگرافی فولیکول یا همان فولیکول‌سنجی است.

سونوگرافی فولیکول چیست؟

سونوگرافی فولیکول (Follicular Sonography) یک نوع سونوگرافی واژینال یا شکمی است که برای بررسی اندازه، تعداد و رشد فولیکول‌های تخمدان انجام می‌شود. این سونوگرافی معمولاً در طی سیکل قاعدگی و در چند نوبت متوالی انجام می‌گیرد تا رشد فولیکول‌ها از روزهای ابتدایی تا زمان تخمک‌گذاری بررسی شود.

فولیکول چیست؟

فولیکول‌ها کیسه‌های کوچکی در تخمدان هستند که تخمک‌ها درون آن‌ها رشد می‌کنند. در هر سیکل قاعدگی، یکی از فولیکول‌ها رشد کرده و به فولیکول غالب تبدیل می‌شود. وقتی به اندازه مناسب برسد (معمولاً ۱۸ تا ۲۴ میلی‌متر)، تخمک آزاد می‌شود و تخمک‌گذاری صورت می‌گیرد.

سونوگرافی فولیکول چگونه انجام می‌شود؟

• معمولاً بین روزهای ۹ تا ۲۱ سیکل قاعدگی (بسته به طول سیکل و وضعیت هورمونی بیمار) انجام می‌شود.

• به صورت واژینال با پروب مخصوص و یا در برخی موارد از روی شکم انجام می‌گیرد.

• در طی چند روز (مثلاً روز ۱۰، ۱۲، ۱۴ سیکل) رشد فولیکول‌ها بررسی شده و زمان تقریبی تخمک‌گذاری مشخص می‌شود.
  
                    

نقش سونوگرافی فولیکول در بررسی ناباروری

سونوگرافی فولیکول کاربردهای بسیار مهمی در تشخیص و درمان ناباروری دارد:

1.  تعیین زمان دقیق تخمک‌گذاری
   با بررسی رشد فولیکول‌ها، بهترین زمان برای لقاح طبیعی یا نزدیکی برنامه‌ریزی‌شده مشخص می‌شود.
    

2. ارزیابی عملکرد تخمدان
   در زنانی که تخمک‌گذاری ندارند یا نامنظم است، با سونوگرافی مشخص می‌شود که فولیکول رشد می‌کند یا خیر.
    

3.  کمک به درمان‌های ناباروری
   در روش‌های کمک‌باروری مانند IUI یا IVF، سونوگرافی فولیکول‌سنجی برای تعیین زمان تزریق HCG یا تخمک‌گیری حیاتی است.
    

4. بررسی پاسخ به داروهای تحریک تخمک‌گذاری
   در زنانی که تحت درمان با داروهایی مانند کلومیفن یا گنادوتروپین‌ها هستند، بررسی رشد فولیکول با سونوگرافی انجام می‌شود تا واکنش بدن به داروها ارزیابی شود.

بهترین زمان انجام سونوگرافی فولیکول

• شروع معمول: روز نهم یا دهم سیکل
   
• تکرار سونوگرافی: هر ۲ تا ۳ روز یک‌بار تا رسیدن فولیکول به اندازه مناسب
   
• پایان: معمولاً تا روز ۱۴ تا ۱۸ سیکل، بسته به طول چرخه قاعدگی

آیا سونوگرافی فولیکول درد دارد؟

خیر. سونوگرافی واژینال یک روش غیرتهاجمی و بدون درد است. ممکن است کمی احساس فشار داشته باشید، اما این احساس گذرا است. سونوگرافی شکمی نیز کاملاً بدون درد و راحت است.

تفسیر نتایج سونوگرافی فولیکول

در تفسیر این سونوگرافی، پزشک موارد زیر را بررسی می‌کند:

• تعداد فولیکول‌ها در هر تخمدان

• اندازه فولیکول غالب (مناسب‌ترین اندازه برای تخمک‌گذاری بین ۱۸ تا ۲۴ میلی‌متر است)

• وضعیت آندومتر (ضخامت و ساختار آن)

• احتمال تخمک‌گذاری طبیعی یا اختلالات فولیکولی

آمادگی برای سونوگرافی فولیکول

• در صورت سونوگرافی شکمی: مثانه پر باشد.

• در صورت سونوگرافی واژینال: مثانه خالی باشد.

• داروهای تجویزی پزشک (در صورت درمان ناباروری) را دقیق مصرف کنید.

سونوگرافی فولیکول در تهران | کلینیک تخصصی دکتر مهرشاد جمالی

اگر به دنبال بهترین مرکز سونوگرافی فولیکول در تهران هستید، ما در مرکز سونوگرافی و رادیولوژی دکتر مهرشاد جمالی با بهره‌گیری از دستگاه‌های پیشرفته و پزشکان مجرب، خدمات دقیق فولیکول‌سنجی را ارائه می‌دهیم.  در ضمن در مرکز دکتر جمالی رادیولوژی و سونوگرافی با بیمه تکمیلی انجام می‌شوند.

خدمات ما در این زمینه:

• سونوگرافی واژینال با وضوح بالا

• تفسیر تخصصی نتایج برای بیماران نابارور

• همکاری با متخصصین زنان و نازایی

• انجام سونوگرافی در روزهای مختلف سیکل

• پیگیری رشد فولیکول تا تخمک‌گذاری

 آدرس: تهران، بلوار کریم خان، خیابان ایرانشهر، خیابان جعفرشهری، نبش سپهبد قرنی، بیمارستان آپادانا
 تلفن نوبت‌دهی: 02188823840 - 09332468052
 

سوالات متداول درباره سونوگرافی فولیکول

آیا سونوگرافی فولیکول برای همه زنان نابارور لازم است؟
بله، در اغلب موارد برای تشخیص زمان تخمک‌گذاری و بررسی پاسخ تخمدان به داروها ضروری است.

سونوگرافی فولیکول چند بار باید انجام شود؟
بسته به نظر پزشک، معمولاً ۲ تا ۴ نوبت در یک سیکل کافی است.

آیا این سونوگرافی فقط برای زنانی است که مشکل باروری دارند؟
خیر، حتی در زنانی که قصد بارداری طبیعی دارند نیز برای تعیین بهترین زمان نزدیکی استفاده می‌شود.

سونوگرافی فولیکول یکی از مهم‌ترین ابزارها در تشخیص و درمان ناباروری است. این روش با بررسی رشد فولیکول‌ها، پزشک را در تعیین زمان مناسب تخمک‌گذاری و ارزیابی عملکرد تخمدان‌ها یاری می‌دهد. اگر قصد بارداری دارید یا در حال درمان ناباروری هستید، با انجام این سونوگرافی در یک مرکز تخصصی، گامی بزرگ به سوی بارداری موفق خواهید برداشت.