رنج نرمال عدد آزمایش ذخیره تخمدان برای هر سنی + ارتباط آن با سونوگرافی

ذخیره تخمدان یا Ovarian Reserve یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای بررسی سلامت باروری در زنان است. این مفهوم در واقع به تعداد و کیفیت تخمک‌های باقیمانده در تخمدان‌ها اشاره دارد. از آنجا که زنان با تعداد محدودی تخمک متولد می‌شوند، با افزایش سن این ذخیره به‌تدریج کاهش می‌یابد.

آگاهی از عدد ذخیره تخمدان برای زنان در سنین باروری، به‌ویژه افرادی که قصد بارداری در آینده دارند یا تحت درمان‌های ناباروری هستند، بسیار اهمیت دارد. در این میان، آزمایش AMH (Anti-Müllerian Hormone) و سونوگرافی تخمدان دو ابزار اصلی برای ارزیابی وضعیت ذخیره تخمدان محسوب می‌شوند.

در این مقاله از مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی، به‌صورت جامع بررسی می‌کنیم که رنج نرمال عدد آزمایش ذخیره تخمدان در هر سنی چقدر است و سونوگرافی چه نقشی در این ارزیابی دارد.

مطلب مرتبط : سونوگرافی برای تشخیص تخمک‌گذاری و ناباروری

آزمایش ذخیره تخمدان (AMH) چیست؟

آزمایش AMH یکی از دقیق‌ترین تست‌ها برای سنجش توان باروری در زنان است. هورمون AMH توسط سلول‌های فولیکول‌های در حال رشد در تخمدان ترشح می‌شود و میزان آن نشان‌دهنده تعداد تخمک‌های قابل استفاده است.

این آزمایش برخلاف بسیاری از تست‌های هورمونی دیگر، در هر روزی از سیکل قاعدگی قابل انجام است و نیازی به ناشتایی ندارد.

چرا انجام آزمایش ذخیره تخمدان مهم است؟

• بررسی علت ناباروری یا تاخیر در بارداری

• تعیین زمان تقریبی یائسگی

• ارزیابی قبل از انجام IVF یا IUI

• بررسی تأثیر داروهای هورمونی یا جراحی‌ها بر عملکرد تخمدان

• برنامه‌ریزی برای بارداری در آینده یا فریز تخمک

رنج نرمال عدد AMH برای هر سن

عدد AMH معمولاً بین ۰.۱ تا ۶ نانوگرم در میلی‌لیتر (ng/ml) متغیر است، اما این مقدار بسته به سن و شرایط بدنی هر فرد متفاوت خواهد بود.

در ادامه حدود نرمال بر اساس گروه سنی آورده شده است:
 

                                                 


نکته: اگر عدد AMH شما بالاتر از ۶ باشد، ممکن است نشان‌دهنده سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) باشد و نیاز به بررسی بیشتر دارد.

تفسیر عدد AMH در شرایط مختلف

عدد AMH صرفاً یک عدد نیست، بلکه باید در کنار سونوگرافی و سایر فاکتورهای بالینی تفسیر شود.

• AMH پایین‌تر از ۱: احتمالاً ذخیره تخمدان کم است و ممکن است بارداری دشوارتر شود.

• AMH بین ۱ تا ۳: وضعیت طبیعی و مناسب برای باروری.

• AMH بالاتر از ۳.۵: احتمال وجود تخمدان پلی‌کیستیک یا پاسخ بیش از حد به داروهای تحریک تخمک‌گذاری.

عوامل مؤثر بر کاهش ذخیره تخمدان

کاهش AMH همیشه ناشی از سن نیست. عواملی مانند زیر نیز می‌توانند باعث افت زودرس ذخیره تخمدان شوند:

• ژنتیک و سابقه خانوادگی

• جراحی‌های لگنی یا تخمدان

• شیمی‌درمانی و پرتودرمانی

• استعمال سیگار

• اضافه وزن یا کاهش شدید وزن

• بیماری‌های خودایمنی یا تخمدان پلی‌کیستیک

ارتباط سونوگرافی با ذخیره تخمدان

در کنار آزمایش AMH، سونوگرافی تخمدان و فولیکول‌ها (AFC) یکی از ابزارهای کلیدی برای ارزیابی ذخیره تخمدان است. در این روش، پزشک با کمک دستگاه سونوگرافی، تعداد فولیکول‌های آنترال (فولیکول‌های کوچک ۲ تا ۹ میلی‌متری) را در هر تخمدان شمارش می‌کند.

تعداد فولیکول‌ها رابطه مستقیمی با عدد AMH دارد:

• AFC بالای ۱۵: ذخیره تخمدان بسیار خوب

• AFC بین ۸ تا ۱۴: وضعیت طبیعی

• AFC کمتر از ۶: ذخیره کم و احتمال کاهش باروری

سونوگرافی دقیق ذخیره تخمدان در مرکز دکتر مهرشاد جمالی

در مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی، سونوگرافی تخمدان با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته سونوگرافی سه‌بعدی و پروب واژینال با رزولوشن بالا انجام می‌شود.
ویژگی‌های اختصاصی این مرکز عبارتند از:

• انجام سونوگرافی بدون محدودیت وزن بیمار

• امکان بررسی دقیق فولیکول‌ها حتی در بیماران مبتلا به PCOS

• ارائه گزارش تصویری کامل و مشاوره تخصصی توسط پزشک باتجربه

• رعایت کامل حریم شخصی بیماران خانم در محیطی آرام و تخصصی

• انجام خدمات سونوگرافی با بیمه تکمیلی

در این مرکز، بررسی ذخیره تخمدان معمولاً شامل سونوگرافی فولیکول‌کنت، رحم و تخمدان‌ها است که به همراه آزمایش AMH، تصویری دقیق از توان باروری ارائه می‌دهد.

مطلب مرتبط : تفاوت سونوگرافی واژینال و شکمی

بررسی ذخیره تخمدان در بیماران خاص

برخی بیماران شرایط خاصی دارند که نیازمند ارزیابی ویژه هستند:

 بیماران جراحی چاقی (اسلیو یا بای‌پس)

پس از جراحی چاقی، ممکن است تعادل هورمونی تغییر کند و سطح AMH تحت تأثیر قرار گیرد.
در مرکز دکتر مهرشاد جمالی، سونوگرافی تخصصی برای بیماران جراحی چاقی با در نظر گرفتن وضعیت بدنی خاص آنها و بدون محدودیت وزن انجام می‌شود.

 مبتلایان به PCOS

در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، تعداد فولیکول‌ها زیاد ولی عملکرد آن‌ها ممکن است غیرطبیعی باشد. در این موارد، ترکیب آزمایش AMH بالا + سونوگرافی تخمدان چندکیستی نشانه‌ای از این سندرم است.

بهترین زمان برای انجام آزمایش و سونوگرافی ذخیره تخمدان

• آزمایش AMH: در هر روز از سیکل قاعدگی قابل انجام است.

• سونوگرافی فولیکول‌کنت (AFC): معمولاً بین روزهای ۲ تا ۵ قاعدگی انجام می‌شود تا فولیکول‌های کوچک بهتر قابل شمارش باشند.

پزشک ممکن است بسته به شرایط بیمار، هر دو تست را هم‌زمان تجویز کند تا تفسیر دقیق‌تری از وضعیت ذخیره تخمدان ارائه دهد.

کاهش یا افزایش عدد ذخیره تخمدان چه معنایی دارد؟

۱. ذخیره پایین (AMH کمتر از ۱)

ممکن است نشان‌دهنده نزدیک شدن به یائسگی زودرس یا کاهش باروری باشد. در این حالت، پزشک معمولاً توصیه می‌کند برای حفظ باروری، اقدام به بارداری یا فریز تخمک انجام شود.

۲. ذخیره بالا (AMH بالاتر از ۴)

اگرچه در نگاه اول مثبت است، اما در برخی موارد می‌تواند نشانه اختلالات هورمونی مانند تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) باشد که نیاز به درمان تخصصی دارد.

نقش سونوگرافی در تشخیص دقیق

سونوگرافی نه تنها در تعیین ذخیره تخمدان مؤثر است، بلکه می‌تواند علل احتمالی کاهش یا افزایش ذخیره مانند کیست تخمدان، فیبروم رحم یا تخمدان پلی‌کیستیک را مشخص کند.

در مرکز دکتر مهرشاد جمالی، پزشک متخصص با دقت فولیکول‌ها، ساختار رحم و وضعیت کلی تخمدان را بررسی کرده و نتیجه را با تست‌های هورمونی تطبیق می‌دهد تا تشخیص دقیق‌تری حاصل شود.

ذخیره تخمدان یکی از شاخص‌های حیاتی در ارزیابی باروری زنان است. آزمایش AMH و سونوگرافی فولیکول‌کنت در کنار هم می‌توانند تصویری دقیق از وضعیت باروری و آینده باروری شما ارائه دهند.

در صورتی که قصد دارید از وضعیت ذخیره تخمدان خود آگاه شوید یا پزشک برای شما آزمایش AMH تجویز کرده، توصیه می‌شود حتماً سونوگرافی تخمدان را در یک مرکز تخصصی تصویربرداری انجام دهید.

خدمات تخصصی مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی

مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی در تهران با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن و تیمی مجرب از پزشکان متخصص، خدمات زیر را در زمینه سلامت باروری و تصویربرداری زنان ارائه می‌دهد:

• سونوگرافی تخصصی رحم و تخمدان

• سونوگرافی فولیکول‌کنت و بررسی ذخیره تخمدان

• سونوگرافی تخصصی برای بیماران جراحی چاقی و PCOS

• انجام تمامی سونوگرافی‌ها بدون محدودیت وزن

• محیطی آرام و امن برای بانوان

اطلاعات تماس و نوبت‌دهی

• آدرس: تهران - بلوار کریم خان - خیابان ایرانشهر - خیابان جعفرشهری نبش سپهبد قرنی - مرکز سونوگرافی و رادیولوژی دکتر مهرشاد جمالی (بیمارستان آپادانا)

• تماس: 09332468052 - 02188823840

• ساعات کاری: همه‌روزه از ۸ صبح تا ۸ شب

• با شرکت در نظر سنجی از تخفیف های لحظه ای برخوردار شوید !
   

مطالب مرتبط : 

• ۷ نشانه رحم ناسالم که نباید نادیده بگیرید

• علائم بروز کیست تخمدان؛ آنچه باید بدانید