بیکر سیست (کیست بیکر) چیست؟ | علائم، علت‌ها، تشخیص و درمان کامل

بیکر سیست یا کیست پشت زانو (Popliteal Cyst) یکی از شایع‌ترین مشکلات ناحیه زانو است که معمولاً در اثر تجمع مایع مفصلی در پشت زانو ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند بدون علامت باشد یا با درد، تورم و محدودیت حرکتی همراه شود. در این مقاله به‌طور کامل با علل، علائم، روش‌های تشخیص و درمان بیکر سیست آشنا می‌شوید.

بیکر سیست چیست؟

بیکر سیست به کیسه‌ای پر از مایع مفصلی (مایع سینوویال) گفته می‌شود که در پشت مفصل زانو شکل می‌گیرد. این کیست معمولاً به دلیل افزایش فشار داخل مفصل زانو ایجاد می‌شود و بیشتر در افرادی دیده می‌شود که دچار بیماری‌های مفصلی هستند.

مایع سینوویال به‌طور طبیعی برای روان‌سازی حرکت مفصل تولید می‌شود، اما وقتی تولید آن بیش از حد شود یا تخلیه طبیعی مختل گردد، ممکن است به سمت پشت زانو حرکت کرده و باعث تشکیل کیست شود.

مطلب مرتبط : سونوگرافی عضلانی اسکلتی (MSK)

علت ایجاد بیکر سیست

بیکر سیست معمولاً یک بیماری مستقل نیست بلکه نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای در مفصل زانو است.

مهم‌ترین علل آن عبارت‌اند از:

1.  آرتروز زانو : شایع‌ترین علت بیکر سیست، آرتروز (سایش مفصل) است که باعث افزایش تولید مایع مفصلی می‌شود.

2.  پارگی منیسک : آسیب یا پارگی منیسک زانو می‌تواند باعث تحریک مفصل و تجمع مایع شود.

3.  آرتریت روماتوئید : در بیماری‌های التهابی مفصل، مانند روماتیسم مفصلی، احتمال تشکیل بیکر سیست بیشتر است.

4.  آسیب‌های ورزشی : ضربه مستقیم یا حرکات نادرست ورزشی ممکن است منجر به التهاب مفصل و ایجاد کیست شود.

5.  التهاب مزمن مفصل : هر عاملی که باعث التهاب طولانی‌مدت مفصل زانو شود، می‌تواند زمینه‌ساز بیکر سیست باشد.

علائم بیکر سیست

علائم بیکر سیست بسته به اندازه کیست و علت زمینه‌ای متفاوت است. برخی افراد هیچ علامتی ندارند و کیست به‌طور اتفاقی کشف می‌شود.

علائم شایع:

• تورم یا برآمدگی در پشت زانو

• احساس فشار یا سفتی پشت زانو

• درد زانو (به‌ویژه هنگام خم یا صاف کردن)

• محدودیت حرکت زانو

• تشدید درد بعد از فعالیت یا ایستادن طولانی

علائم در موارد شدید:

• درد تیرکشنده به ساق پا

• تورم ساق پا (در صورت پارگی کیست)

• قرمزی و احساس گرما (که گاهی با لخته خون اشتباه گرفته می‌شود)

نکته مهم: پارگی بیکر سیست می‌تواند علائمی شبیه ترومبوز ورید عمقی (DVT) ایجاد کند و نیاز به بررسی فوری دارد.

مطلب مرتبط : انواع عکس زانو

بیکر سیست در چه افرادی شایع‌تر است؟

• افراد بالای ۴۰ سال

• بیماران مبتلا به آرتروز یا روماتیسم

• ورزشکاران (به‌خصوص ورزش‌های پرفشار روی زانو)

• افرادی با سابقه آسیب یا جراحی زانو

روش‌های تشخیص بیکر سیست

تشخیص دقیق بیکر سیست برای افتراق آن از سایر مشکلات مهم است.

 معاینه بالینی

پزشک با لمس پشت زانو و بررسی دامنه حرکتی، به وجود کیست مشکوک می‌شود.

 سونوگرافی زانو

بهترین و سریع‌ترین روش تشخیص بیکر سیست
سونوگرافی می‌تواند:

• اندازه و محل کیست را مشخص کند

• آن را از لخته خون یا توده‌های دیگر تفکیک کند

• برای پیگیری درمان استفاده شود

 MRI زانو

در موارد پیچیده یا برای بررسی علت زمینه‌ای (مثل پارگی منیسک)، MRI درخواست می‌شود.

مطلب مرتبط  : جدیدترین روش درمان آرتروز زانو و شانه با PRP و ژل

درمان بیکر سیست

درمان بیکر سیست به شدت علائم و علت اصلی بستگی دارد. در بسیاری از موارد، درمان محافظه‌کارانه کافی است.

1. درمان‌های غیرجراحی

•  استراحت و کاهش فعالیت
  کاهش فشار روی زانو نقش مهمی در کاهش علائم دارد.
   
•  داروهای ضدالتهاب
  مانند NSAIDs برای کاهش درد و التهاب (با تجویز پزشک).
   
•  فیزیوتراپی
  تمرینات تقویتی و کششی برای بهبود عملکرد زانو.
   
•  درمان علت زمینه‌ای
  مثلاً درمان آرتروز یا آسیب منیسک، که باعث کاهش تولید مایع مفصلی می‌شود.

2. تخلیه بیکر سیست (در موارد خاص)

در برخی بیماران:

• تخلیه مایع با سوزن (Aspiration)

• تزریق کورتون تحت گاید سونوگرافی

 توجه: در صورت عدم درمان علت اصلی، احتمال عود کیست وجود دارد.

3.  درمان جراحی (نادر)

جراحی فقط زمانی توصیه می‌شود که:

• کیست بزرگ و دردناک باشد

• به درمان‌های دیگر پاسخ ندهد

• یا عوارض ایجاد کرده باشد

آیا بیکر سیست خطرناک است؟

در اغلب موارد خطرناک نیست، اما در صورت:

• پارگی کیست

• درد شدید یا تورم ناگهانی ساق پا

• شک به لخته خون

باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.

تفاوت بیکر سیست با لخته خون

پیشگیری از بیکر سیست

• درمان به‌موقع مشکلات زانو

• کنترل وزن

• انجام حرکات ورزشی صحیح

• تقویت عضلات اطراف زانو

• پرهیز از فشار بیش از حد به مفصل

تشخیص دقیق بیکر سیست با سونوگرافی در مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی

در مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی، سونوگرافی تخصصی زانو و بافت نرم با استفاده از تجهیزات پیشرفته و توسط کادر مجرب انجام می‌شود. سونوگرافی بیکر سیست به پزشک کمک می‌کند تا اندازه، محل دقیق کیست و ارتباط آن با مفصل زانو را به‌طور کامل بررسی کرده و آن را از مشکلات مهمی مانند لخته خون افتراق دهد.

مزایای انجام سونوگرافی بیکر سیست در مرکز ما:

•  تشخیص دقیق و سریع بیکر سیست

•  بررسی هم‌زمان مفصل زانو و بافت‌های اطراف

•  عدم محدودیت وزن برای بیماران خاص

•  استفاده از دستگاه‌های به‌روز

•  مناسب بیماران دارای درد، محدودیت حرکتی یا سابقه جراحی زانو

• انجام بیکر سیست با بیمه تکمیلی

اطلاعات تماس و نوبت‌دهی

• آدرس: تهران - بلوار کریم خان - خیابان ایرانشهر - خیابان جعفرشهری نبش سپهبد قرنی - مرکز سونوگرافی و رادیولوژی دکتر مهرشاد جمالی (بیمارستان آپادانا)

• تماس: 09332468052 - 02188823840

• ساعات کاری: همه‌روزه از ۸ صبح تا ۸ شب

• با شرکت در نظر سنجی از تخفیف های لحظه ای برخوردار شوید !

مطلب مرتبط : لیپوم چیست؟ علل، علائم و روش‌های تشخیص و درمان

بیکر سیست یک مشکل شایع و معمولاً خوش‌خیم در پشت زانو است که اغلب نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای مفصل محسوب می‌شود. تشخیص دقیق با سونوگرافی و درمان مناسب علت اصلی، نقش کلیدی در کنترل و پیشگیری از عود آن دارد. در صورت درد یا تورم غیرعادی، مراجعه به پزشک ضروری است.

 اعتبار علمی مقاله

این مقاله توسط تیم محتوای پزشکی مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی تهیه و تحت نظارت علمی پزشک مرکز بازبینی شده است.