بیماری کبد چرب و خطرات آن

بیماری کبد چرب یک بیماری شایع است که از انباشته شدن چربی بیش از حد در کبد ایجاد می‌شود و با گذشت زمان می تواند منجر به آسیب کبدی شود.

برای اکثر افراد آسیب کبدی قابل جبران است.

شما می توانید با یک رژیم غذایی و سبک زندگی سالم و کاهش مصرف الکل این وضعیت را بهبود یا از آن پیشگیری کنید.

بیماری کبد چرب چیست؟

کبد چرب زمانی است که چربی زیادی در کبد شما وجود داشته باشد. این شایع است، به ویژه در افرادی که دیابت و اضافه وزن دارند. اگرچه ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند، اما می تواند منجر به مشکلات سلامتی قابل توجهی شود. ایجاد تغییرات در سبک زندگی شما کلید پیشگیری و بهبود این وضعیت است.

کبد عضو اصلی بدن برای پردازش مواد غذایی و مواد زائد است.

یک کبد سالم حاوی چربی بسیار کم یا بدون چربی است. اگر بیش از حد الکل می نوشید یا غذای زیادی می خورید، بدن شما با تبدیل مقداری از کالری ها به چربی با این مقدار اضافی مقابله می کند. سپس این چربی در سلول های کبد ذخیره می شود.

وقتی چربی بیش از 5 تا 10 درصد وزن کل کبد شما را تشکیل می دهد، کبد چرب دارید.

کبد چرب با مصرف بیشتر قندها و چربی های افزوده شده در افراد رایج تر می شود. 

جهت مطالعه در مورد سونوگرافی کبد کلیک کنید .

همچنین جهت مطالعه در مورد تفسیر سونوگرافی کبد روی این لینک کلیک کنید .

علائم بیماری کبد چرب چیست؟

بیماری کبد چرب معمولاً علائمی ایجاد نمی کند. علائمی که برخی افراد دارند :

• احساس خستگی یا به طور کلی ناخوشی کنید.

• در قسمت سمت راست بالای شکم خود درد دارند.

• کاهش وزن

علائمی که نشان می دهد ممکن است بیماری کبد چرب جدی تری داشته باشید عبارتند از:

• زردی چشم و پوست (یرقان)

• کبودی

• ادرار تیره

• شکم متورم

• استفراغ خون

• مدفوع سیاه 

• خارش پوست

*در صورت داشتن هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید.

چه چیزی باعث بیماری کبد چرب می شود؟

کبد چرب معمولاً به دلیل ترکیبی از عوامل در یک دوره زمانی طولانی است.

شایع ترین علل کبد چرب عبارتند از:

• چاق بودن یا اضافه وزن به خصوص در ناحیه شکم 

• ابتلا به دیابت نوع 2 یا مقاومت به انسولین

• داشتن کلسترول خون یا تری گلیسیرید بالا

• نوشیدن الکل زیاد

علل کمتر رایج کبد چرب عبارتند از:

• تیروئید کم کار

• داروهای خاص

• داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

• برخی از افراد نیز به دلیل عوارضی که در اواخر بارداری ایجاد می شود، ممکن است به کبد چرب مبتلا شوند.

2 نوع اصلی بیماری کبد چرب وجود دارد:

1. بیماری کبد چرب مرتبط با متابولیک

2. بیماری کبد چرب مرتبط با الکل

هر کدام از نوع کبد چرب دلایل مختلفی دارند.

بیماری کبد چرب مرتبط با متابولیک

بیماری کبد چرب مرتبط با متابولیک شایع ترین نوع بیماری کبد چرب است. بیماری کبد چرب غیر الکلی و استئاتوز کبدی غیر الکلی از عناوین دیگر این بیماری هستند.

این نوع از بیماری کبد چرب ناشی از موارد زیر است:

• اضافه وزن یا چاق بودن

• به اندازه کافی فعال نبودن

بیماری کبد چرب مرتبط با الکل

بیماری کبد چرب مرتبط با الکل ناشی از مصرف زیاد الکل در مدت طولانی است.

شما در خطر ابتلا به بیماری کبد چرب مرتبط با الکل هستید اگر:

• بیش از 10 نوشیدنی استاندارد در هفته بنوشید.
• پرخوری نوشیدنی (بیش از 4 نوشیدنی استاندارد در روز میل کنید)

ما توصیه ای در زمینه مصرف کردن نوشیدنی های الکلی نداریم ، و برای اطلاع شما عزیزان طبق تحقیقات مرتبط با الکل آمده :

میزان متعادلی از الکلی که یک فرد می تواند مصرف کند به عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، سن، وزن، جنسیت و سلامت کلی بستگی دارد. با این حال، به طور کلی توصیه می شود که مردان بیش از دو نوشیدنی استاندارد در روز و زنان بیش از یک نوشیدنی استاندارد در روز مصرف نکنند.

یک نوشیدنی استاندارد معمولاً به صورت زیر تعریف می شود:

• 355 میلی لیتر آبجو با 5 درصد الکل

• 235 میلی لیتر مشروب مالت با 7 درصد الکل

• 150 میلی لیتر شراب با محتوای الکل 12 درصد

• 45 میلی لیتر الکل مقطر (مانند ودکا و ویسکی) با محتوای الکل 40 درصد

چه زمانی باید به پزشکم مراجعه کنم؟

کبد چرب اغلب علائم واضحی ایجاد نمی کند. بنابراین، ممکن است تا زمانی که یک آزمایش معمول علائم مشکل کبدی را نشان ندهد، ندانید که به آن مبتلا هستید.

در مورد معاینات سلامتی که با افزایش سن به آنها نیاز دارید بیشتر بیاموزید.

بیماری کبد چرب چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک شما ابتدا با صحبت با شما و سپس معاینه شما کبد چرب را تشخیص می دهد.

ممکن است از شما خواسته شود که یک آزمایش خون به نام آزمایش عملکرد کبد انجام دهید. این کار سلامت کبد شما را بررسی می کند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که یک اسکن مانند

سونوگرافی یا یک اسکن MRI انجام دهید .

اگر آزمایش‌ها نشان می‌دهد که کبد چرب دارید، ممکن است برای بررسی بیشتر سلامت خود به آزمایش‌های دیگری نیاز داشته باشید.

بسته به نتایج آزمایشات، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که به متخصص گوارش (پزشک متخصص) مراجعه کنید. در موارد شدید، متخصص ممکن است بیوپسی از کبد شما را برای تایید تشخیص ترتیب دهد. این همچنین به آنها کمک می کند تا شدت بیماری را ارزیابی کنند.

بیماری کبد چرب چگونه درمان می شود؟

هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب وجود ندارد.

مدیریت، شامل ایجاد تغییراتی در سبک زندگی شماست. این می تواند شرایط را بهبود بخشد و حتی آن را معکوس کند.

اگر بیماری کبد چرب مرتبط با متابولیک دارید، احتمالاً به شما توصیه می شود:

• از رژیم غذایی سالم پیروی کنید و از مصرف شکر پرهیز کنید.

• کاهش وزن

• به طور منظم ورزش کنید.

• قند خون خود را کنترل کنید.

• اگر کلسترول بالا را دارید درمان کنید.

• از داروهایی که می توانند بر کبد شما تأثیر بگذارند اجتناب کنید.

• الکل مصرف نکنید یا خیلی کم مصرف کنید و سیگار را ترک کنید.

• اگر کبد چرب شما ناشی از الکل است، مهم ترین کاری که باید انجام دهید ترک الکل است. این مانع از ابتلا به یک بیماری جدی تر می شود.

ممکن است پزشک شما را برای کسب اطلاعات بیشتر به یک متخصص تغذیه، مشاور مواد مخدر و الکل یا متخصص ارجاع دهد.

آیا می توان از بیماری کبد چرب پیشگیری کرد؟

راه پیشگیری از بیماری کبد چرب مرتبط با متابولیک پیروی از توصیه‌های سبک زندگی مشابهی است که به افرادی که قبلاً این بیماری را دارند، از جمله:

• داشتن یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه و سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم است.

• حفظ وزن سالم

• مصرف نکردن یا مصرف بسیار کم الکل

• فعالیت بدنی در بیشتر روزهای هفته

• اگر به طور منظم ورزش نکرده اید، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.

عوارض بیماری کبد چرب

در بسیاری از افراد، کبد چرب به خودی خود در ابتدا مشکلات زیادی ایجاد نمی کند.

در طول زمان می تواند به آرامی بدتر شود. چربی اضافی در کبد باعث التهاب کبد می شود که در نهایت منجر به زخم (فیبروز) کبد می شود. همچنین ممکن است منجر به بیماری های مزمن کبدی جدی تر، مانند سیروز یا سرطان کبد شود.
برخی از افرادی که به سیروز کبدی شدید مبتلا می شوند نیاز به پیوند کبد دارند.

افراد مبتلا به کبد چرب بیشتر در معرض خطر حمله قلبی و سکته هستند.

منابع و پشتیبانی

شما می توانید در مورد کبد و بیماری های کبد خود در بنیاد کبد بیشتر بخوانید.

انجمن گوارش استرالیا GESA اطلاعاتی در مورد بیماری کبد چرب دارد. این ها به زبان های انگلیسی، عربی، چینی (ساده شده)، چینی (سنتی) و ویتنامی در دسترس هستند.

منابع:

انجمن گوارش استرالیا (GESA) (بیماری کبد چرب)، بنیاد کبد (درباره کبد)، بنیاد کبد (بیماری کبد چرب)، بنیاد کبد (سیروز)، UpToDate (کبد چرب حاد بارداری)، BMJ (استئاتوز کبدی)

در اینجا درباره توسعه و تضمین کیفیت محتوای Healthdirect اطلاعات بیشتری کسب کنید.