هیستروسالپنگوگرافی (HSG) یا عکس رنگی رحم چیست؟

هیستروسالپنگوگرافی (HSG) نوعی روش تشخیصی است که با استفاده از اشعه ایکس برای بررسی باز بودن لوله‌های فالوپ و طبیعی بودن حفره رحم انجام می‌شود. این روش نقش مهمی در تشخیص ناباروری و مشکلات رحمی ایفا می‌کند.
 

کاربردهای عکس رنگی رحم

عکس رنگی رحم معمولاً برای:

• بررسی باز بودن لوله‌های فالوپ

• تشخیص مشکلات حفره رحم (مانند پولیپ، فیبروم و چسبندگی)

• ارزیابی علل ناباروری

• بررسی عوارض احتمالی ناشی از جراحی‌های رحمی استفاده می‌شود.

​​​مراحل انجام هیستروسالپنگوگرافی

1. آمادگی اولیه:

   • معاینه توسط پزشک و تمیز کردن دهانه رحم.

   • قرار دادن کاتتر در داخل دهانه رحم.

2. تزریق ماده حاجب:

   • مایعی حاوی ید از طریق کاتتر به رحم تزریق می‌شود.

   • این ماده در تصاویر اشعه ایکس به صورت سفیدرنگ دیده می‌شود.

3. عکسبرداری با اشعه ایکس:

   • پزشک تصاویر لازم را برای بررسی باز بودن لوله‌ها و شکل حفره رحم تهیه می‌کند.

بهترین زمان برای انجام HSG

بهترین زمان انجام هیستروسالپنگوگرافی بین روزهای هشتم تا دوازدهم سیکل ماهیانه است، به شرط آنکه در این بازه نزدیکی نداشته باشید و مطمئن باشید باردار نیستید.

آمادگی‌های قبل از هیستروسالپنگوگرافی

• از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون (مانند آسپرین و وارفارین) 48 ساعت قبل از آزمون خودداری کنید.

• مصرف آنتی‌بیوتیک با تجویز پزشک از 2 روز قبل آغاز شود.

• یک ساعت قبل از مراجعه، داروهای موردنیاز آزمون را تهیه کنید.

• اگر به ید، غذاهای دریایی یا ماده حاجب حساسیت دارید، حتماً پزشک خود را مطلع کنید.

آمادگی های لازم قبل از رادیوگرافی ها

خطرات و مشکلات احتمالی HSG

هیستروسالپنگوگرافی روش ایمنی است، اما ممکن است عوارض زیر به ندرت رخ دهد:

1. عفونت: اگر بیمار دچار عفونت‌های قبلی لوله‌های رحمی باشد، احتمال عفونت افزایش می‌یابد.

2. واکنش آلرژیک به ید: خارش، کهیر یا ورم ممکن است مشاهده شود.

3. لکه‌بینی: تا 1-2 روز طبیعی است، اما در صورت خونریزی شدید باید به پزشک مراجعه کنید.

4. سرگیجه یا ضعف: ممکن است در حین یا پس از انجام آزمون رخ دهد.

آیا هیستروسالپنگوگرافی شانس باروری را افزایش می‌دهد؟

اگرچه شواهد قطعی وجود ندارد، اما برخی مطالعات نشان داده‌اند که HSG می‌تواند احتمال بارداری را در ماه‌های پس از انجام آن افزایش دهد، به ویژه اگر ماده حاجب روغنی استفاده شود.

گزینه‌های جایگزین برای بررسی لوله‌های فالوپ

• لاپاراسکوپی: روش جراحی کم‌تهاجمی برای بررسی و درمان مشکلات لوله‌های فالوپ.

• سونوهیستروسالپنگوگرافی (SHG): استفاده از هوا و نمک برای ارزیابی باز بودن لوله‌ها.

• کروموپرتوباسیون: بررسی دقیق‌تر با استفاده از لاپاراسکوپی و تزریق ماده رنگی.

راه‌های کاهش درد هنگام انجام عکس رنگی رحم

• مصرف مسکن قبل از آزمون با مشورت پزشک.

• آرامش و تنفس عمیق هنگام تزریق ماده حاجب.

محدودیت‌ها پس از هیستروسالپنگوگرافی

• به طور کلی، هیچ محدودیتی برای فعالیت‌های روزانه وجود ندارد.

• پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند تا چند روز از برقراری رابطه جنسی پرهیز کنید.

بهترین مرکز عکس‌برداری رنگی رحم در تهران

در مرکز رادیولوژی و سونوگرافی بیمارستان آپادانا (دکتر مهرشاد جمالی) تمامی خدمات گرافی با تجهیزات پیشرفته و تیمی مجرب انجام می‌شود. برای هماهنگی و نوبت‌دهی با شماره 02188823840 تماس بگیرید.

پرسش‌های متداول درباره HSG

1. آیا عکس رنگی رحم درد دارد؟

   • احساس سوزش و کمی درد هنگام تزریق ماده حاجب طبیعی است، اما معمولاً تحمل‌پذیر است.

2. هزینه انجام HSG چقدر است؟

   • هزینه بسته به مرکز و تجهیزات متفاوت است. برای اطلاع دقیق‌تر با مرکز تماس بگیرید.

3. آیا HSG برای همه مناسب است؟

   • خیر، در صورت بارداری یا وجود عفونت‌های فعال رحم، این روش توصیه نمی‌شود.

با رعایت نکات فوق، می‌توانید تجربه بهتری از انجام هیستروسالپنگوگرافی داشته باشید و اطلاعات لازم برای سلامت باروری خود را به دست آورید.

این مقاله توسط تیم محتوای پزشکی مرکز تصویربرداری دکتر مهرشاد جمالی تهیه و تحت نظارت علمی پزشک مرکز بازبینی شده است.